2024 March 19 - سه شنبه 29 اسفند 1402
ادب در سیره رفتاری حضرت زهرا(س)
کد خبر: ٢٠٣٠ تاریخ انتشار: ٣٠ بهمن ١٣٩٤ - ١١:١٠ تعداد بازدید: 6515
صفحه نخست » خطبه سال 94 » خطبه های نماز جمعه
ادب در سیره رفتاری حضرت زهرا(س)

خطبه اول: 94/11/30

توصیه به تقوی

قالَتْ فاطمه الزهراء علیها السلام : إنْ كُنْتَ تَعْمَلُ بِما اءمَرْناكَ وَ تَنْتَهى عَمّا زَجَرْناكَ عَنْهُ، قَانْتَ مِنْ شیعَتِنا، وَ إلاّ فَلا.  تفسیر الا مام العسكرى علیه السلام : ص 320، ح 191.

حضرت فاطمه زهرا(س) فرمود: اگر آنچه را كه ما اهل بیت دستور داده ایم عمل كنى و از آنچه نهى كرده ایم خوددارى نمائى ، تو از شیعیان ما هستى وگرنه ، خیر.

 

موضوع: ادب در سیره رفتاری حضرت زهرا(س)

ادب يكي از موضوعات اخلاقي و اجتماعي است كه تخلق به آن براي انسان از ضروريات به شمار مي آيد و آنقدر داراي اهميت است كه آن را معرف شخصيت آدمي دانسته اند و همه ارزش انسان به برخورداري وي از ادب است.

الإمام علي ( عليه السلام ) : الأدب كمال الرجل.

ادب، حضرت فاطمه(س) بهترین الگو در رعایت آداب اسلامی است.

 

ادب فاطمه (س) در سخن عایشه

فقالت ام سلمة: «تزوجنی رسول الله صلی الله علیه و آله و فوض امر ابنته الی فکنت اؤدبها و کانت والله أدأب منی واعرف بالاشیاء کلها»

ام سلمه همسر رسول خدا صلی الله علیه و آله می گوید: پس از ازدواج با رسول صلی الله علیه و آله من عهده دار امور دخترش فاطمه علیها السلام شدم، اما به خدا قسم او با ادب تر و آگاه تر از من به همه مسایل بود.  (بحارالانوار، ج 43، ص 10).

ادب در برابر پدر

در عصر رسالت، برخی از مسلمانان با حضرت­رسول­اکرم(ص) همانند دوستان خويش برخورد كرده، گاه صداي خويش را از صداي دلنواز او بلندتر می­کردند یا او را به نام صدا مي­زدند و به اين ترتيب ادب شايسته، را به جای نمی­آوردند. ازاين­رو آيات الهي نازل شد و هشدار داد كه با رسول خدا به آواز بلند سخن نگوييد و او را به نام صدا نزنيد. حضرت فاطمه(س) پس از شنيدن آيه شريفه، با آنكه به پدر مهر مي­ورزيد اما به دلیل ادب، آن حضرت(س) را رسول­خدا صدا مي­زد كه پيامبر(ص) او را استثناء نمود.

القاضي أبو بكر محمد الكرخي في كتابه عن الصادق ( ع ) قالت فاطمة : لما نزلت : ( لا تجعلوا دعاء الرسول كدعاء بعضكم بعضا ) هبت رسول الله أن أقول له : يا أبه ، فكنت أقول : يا رسول الله ، فأعرض عن مرة واثنتين أو ثلاثا ، ثم أقبل علي فقال : يا فاطمة انها لم تنزل فيك ولا في أهلك ولا في نسلك أنت مني وأنا منك ، إنما نزلت في أهل الجفاء والغلظة من قريش ، أصحاب البذخ والكبر ، قولي يا أبه فإنها أحيى للقلب وأرضى للرب .

حضرت زهرا علیها السلام می گوید: من همیشه رسول خدا صلی الله علیه و آله را به عنوان «پدر جان» مخاطب قرار می دادم. تا آیه. لَا تَجْعَلُوا دُعَاء الرَّسُولِ بَيْنَكُمْ كَدُعَاء بَعْضِكُم بَعْضًا قَدْ يَعْلَمُ اللَّهُ الَّذِينَ يَتَسَلَّلُونَ مِنكُمْ لِوَاذًا فَلْيَحْذَرِ الَّذِينَ يُخَالِفُونَ عَنْ أَمْرِهِ أَن تُصِيبَهُمْ فِتْنَةٌ أَوْ يُصِيبَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ  نور، 63.

 نازل شد. پس آن گاه او را «یا رسول الله!» خواندم، اما دیدم رسول خدا صلی الله علیه و آله از من رو برگرداند و سپس فرمود: فاطمه! دخترکم این آیه در مورد تو و اهلت نیست، «انت منی و انا منک»، من از تو و تو از منی، این آیه در مورد دیگران است. دخترکم مرا همان پدر جان صدا کن که این گونه محبوب من و مرضی خداست. مناقب ابن شهر آشوب، ج 3، ص 102، بحارالانوار، ج 43، ص 33.

 

ادب در برابر شوهر

حکایات فراوانی وجود دارد که ادب حضرت صدیق طاهره را در برابر شوهرش حضرت علی(ع) روایت می کند، و اینکه او هرگز در برابر شوهر ب یتوجه نوبد.

وقتی در تعامل خواسته هایش در زتدگی با علی آنچنان با ادب برخورد می کند که برای هر انسانی به طور ناخود آگاه از او الگو می پذیرد.

حضرت فاطمه(س) در برابر شوهرگرانقدرش و در مقام طرح خواسته هایش  فرمود:

يَا أَبَا الْحَسَنِ إِنِّي لَأَسْتَحْيِي مِنْ إِلَهِي أَنْ تُكَلِّفَ نَفْسَكَ مَا لَا تَقْدِرُ عَلَيْه.ِ

اي ابوالحسن! همانا من از خداي خويش شرمسار خواهم گشت كه از شما چيزي بخواهم كه امكان فراهم آوردنش را نداشته باشي.

هنگامي­كه فاطمه زهرا(س) مبارزه خود با سردمداران فتنه شوم سقيفه را پي گرفت و نارضايتي خود را اعلام نمود، جوّ جامعه بر ضد آنان شد چرا که مردم این حدیث رسول گرامی(ص) را در خاطر داشتند که خدا از غضب فاطمه خشمگین خواهد شد،  ازاین­رو سران سقيفه به مصالحی، تقاضاي ملاقات كردند اما آن آزاد زن، با درايتي وصف­ناپذير آنان را نپذيرفت تا اينكه دست به دامان اميرالمؤمنين علي(ع) شدند. حضرت فاطمه(س) با دنيايي از ادب در مقابل علی(ع) فرمود الْبَيْتُ بَيْتُكَ وَ الْحُرَّةُ زَوْجَتُكَ إفْعَلْ مَا تَشَاءُ.

(يا علي!) خانه خانه تو و من همسر تو هستم، هر آنچه صلاح مي­داني انجام بده.

 

ادب در برابر مردم

زنی به خدمت حضرت زهرا(س) رسید و عرض کرد: مادر پیر و ناتوانی دارم که در نماز بسیار اشتباه می کند، مرا فرستاده تا از شما بپرسم که چگونه نماز بخواند.

آن حضرت فرمود: هر چه می خواهی بپرس.

آن زن سؤالات خود را مطرح کرد تا به ده سؤال رسید و حضرت زهرا(س) با روی گشاده جواب داد. زن از زیادی پرسش خود شرمنده شده، گفت: شما را بیش از این زحمت نمی دهم.

حضرت فاطمه(س) فرمود: باز هم بپرس. آن گاه برای تقویت روحیه وی چنین فرمود: اگر به کسی کاری واگذار کنند، برای مثال از او بخواهد که بار سنگینی را به ارتفاع بلندی حمل کند و در برابر این کار صد هزار دینار به او جایزه بدهند آیا او با توجه به آن پاداش احساس خستگی می کند؟

زن جواب داد: نه.

آن حضرت فرمود: من در مقابل هر پرسشی که جواب می گویم از خدا پاداشی به مراتب بیشتر دریافت می کنم و هرگز ملول و خسته نمی شوم. از رسول خدا(ص) شنیدم که روز قیامت دانشمندان اسلام در برابر خدا حاضر می شوند و به اندازه علم و تلاش و کوششی که در راه آموزش و هدایت مردم داشته اند از خدای خود پاداش می گیرند. بحارالانوار، ج2، ص3.

 

خطبه دوم: 94/11/30

توصیه مجدد به تقوی:

مناسبتها:

1 - روز 1 اسفند سالروز حمله جنگنده رژيم بعثى عراق به هواپيماى مسافرى و شهادت چهل تن از جمله حجةالاسلام والمسلمين شيخ فضل‏الله محلاتى (1364 ه.ش)

روز روحانيت و دفاع مقدس.

2 - روز 3 اسفند برابر با 13 جمادی الاولی سالروز شهادت حضرت فاطمه زهرا(س) به روايت 75 روز (11 ه ق)

3 - آغاز شمارش معکوس انتخابات و حضور مردم در پای صنودق های رای.

با پشت سر گذاشتن ماه بهمن و فرا رسیدن ماه اسفند، شمارش معکوس برگزرای انتخابات آغاز شده و همه در حال آماده شدن برای روز 7 اسفند هستند.

روزی که در تعیین سرنوشت ملت و قانون گذاری ملت و سرنوشت هدایت و رهبری کشور موثر خواهد بود و هر چه دخالت بیشتر مردم باشد، اقتدار بیشتری را برای مردم رقم خواهد زد.

امام راحل در باره انتخابات فرمودند:

در اين حكومت اسلامى، دخالت در امور سياسى سالم و اجتماعى يك وظيفه است. وظيفه آحاد ملت است كه در آن دخالت كند، مربوط به يك قشرى، دون قشرى نيست، همه بايد در اين دخالت بكنند.

همه مسؤوليم؛ على‏السواء مسؤوليم. همه بايد مردم را دعوت كنيم به اين‏كه در انتخاب بى‏تفاوت نباشند؛ بروند در پيش صندوقها، رأى بدهند. نگوييد كه ديگران رأى مى‏دهند؛ من هم بايد رأى بدهم، تو هم بايد رأى بدهى، آن روستايى هم كه در كنار مزرعه خودش كار مى‏كند، بايد رأى بدهد؛ تكليف است؛ اين يك تكليف الهى است.

ما مكلفيم به اين‏كه در امور دخالت كنيم، ما مكلفيم در امور سياسى دخالت كنيم؛ مكلفيم شرعاً،  بايد همه وارد بشوند، اين يك تكليف است، حفظ اسلام يك تكليف شرعى است براى همه ما. حفظ مملكت توحيدى يك تكليفى است براى همه قشرهاى ملت كناررفتن خلاف تكليف است، خلاف مصالح اسلام است.

د رادامه نیز به مردم وصیت و سفارش می کنند

وصيت من به ملت شريف آن است كه در تمام انتخابات، چه انتخاب رئيس جمهور و چه نمايندگان مجلس شوراى اسلامى و چه انتخاب خبرگان براى تعيين شوراى رهبرى يا رهبر، در صحنه باشند و اشخاصى كه انتخاب مى‏كنند، روى ضوابطى باشد كه اعتبار مى‏شود. ممكن است كه در بين بعضى از اين افراد، يك اشخاص منحرفى باشند و اين اشخاص منحرف اسباب اين بشوند كه به انحراف كشيده بشوند. بايد فكر كنند، دنبال كنند، بررسى كنند، يك اشخاصى كه مؤمن به اين نهضت هستند و همه مورد نظرشان است و مى‏خواهند هم انجام بدهند.

اشخاص را هم ملاحظه سوابقشان را بكنيد كه قبل از انقلاب چه بوده‏اند، در حال انقلاب چه بوده‏اند و بعد از پيروزى نسبى چه كردند و چه بودند.

بااین بیانات امام راحل معلوم می شود که دو وظیفه به دوش همه مردم در این دوران قرار گرفته است و آندو یکی حضور خد اکثری در انتهابات لاست و دیگری انتهاب اصلح.

حضور در انتخابات خبرگان رهبرى، رأى به وفادارى بر اصل ولايت فقيه و پذيرفتن حاكميت سياسى مبتنى بر آموزه‏هاى دينى و مكتبى است.

ملاكهاى انتخاب اصلح؛ بهترين معيار و ملاك، اصول مكتب امام و حساسيت و تعصب داشتن نسبت به آنهاست.

پای بندی به اصول مکتب امام این نیست که فقط نام امام را بر زبان جاری کنیم بلکه پای بندی به رعایت عملی نسبت به اصول رفتاری امام است.

امام راحل به استکبار ستیزی پای بند بودند.

امام راحل به قانون مدار پای بند بودند.

امام راحل به نقش مردم در انتخابات باور داشتند.

امام راحل به مرعوب نشدن در مقابل غرب اعتقاد داشت.

امام راحل به اشرافی نبودن نیروهای انقلاب و منتخبان و مدیران جامعه اصرار داشت و در مقابل به ساده زیستی مسئولان توصیه می فرمود.

امام راحل به تقویت و پشتیبانی ولایت فقیه در نظام اسلامی تاکید داشتند

امام راحل به اینکه مراجع قانونی در کشور را نباید تضغیف کرد، اصرار داششتند.

همین نکات از معیار ها و ملاکهای مقام معظم رهبری نیز قرار دارد وقتی مقام معظم رهبری نسبت به حمایت از شورای نگهبان تاکید می کند این عین کلام و اصول مکتب امام است چطور می شود که انسان امام را قبول داشته باشد ولی این اصول را زیر پا بگذارد.

مشخص است که اين سخن رهبر معظم انقلاب حمايتي قاطع از جايگاه قانوني و اسلامي شوراي نگهبان است و به‏منزله حمايت از تک‏تک جزئيات و تصميمات و يا مخالفت با انتقاد نيست؛ اما گاه به بهانه انتقاد يا اصلاح، برخي به شوراي محترم نگهبان حمله مي‏کنند و سعي در تضعيف اين جايگاه مهم و اساسي دارند که اين‏کار با اهداف و خواسته‏هاي آمريکايي‏ها همراه است و خلاف مصالح کشور و مصالح مردم است. امام راحل عظيم‏الشأن ملت ايران نيز کاملاً بر همين مبنا عمل مي‏کردند و ضمن اين‏که باب انتقاد يا اصلاح را باز مي‏دانستند، از شوراي نگهبان به عنوان يک نهاد قانوني و اسلامي حمايت مي‏کردند و حتي از آن تعبير به شوراي مقدس نگهبان مي‏کردند و هر کس آن‏را تضعيف يا تخريب کند، مفسد في الارض مي‏دانستند.

امام راحل پايه‏گذار اين شيوه صحيح و درست در نظام اسلامي بودند که نبايد هيچ‏کس به خود حق دهد که نهاد مهم قانوني شوراي نگهبان را تضعيف کند يا زير سؤال ببرد.

البته برخی ها با این حرکت ها دنبال مطلب خطرناک تری هستند که عبارت است از ایجاد یک جو و مانع در برابر مواضع قاطع رهبری نظام.

یعنی می خواهند با ایجاد جو، مانعی ایجاد کنند تا مقام معظم رهبری را در اتخاذ مواضع قاطع و بیان حقایق خسته کنند تا معظم له چیزی نگوید و آنها به اهداف خودشان برسند ولی این توطئه را مقام معظم رهیری خنثی کرده و خاطرنشان فرمودند که رهبري وظيفه دفاع از حق و حفاظت از نظام اسلامي را برعهده دارد و از اين‏رو در دفاع از حق خستگي به خود راه نمي‏دهد و بيان داشتند که: «من از گفتن حقیقت خسته نخواهم شد، آن چیزهایی که احساس کنم باید با ملت در میان بگذارم خواهم گفت». اين بيان رهبري تذکر به همه کساني است که تصور مي‏کنند مي‏توانند کاري کنند که رهبري از گفتن حقايق به مردم خودداري کند.

ايشان خاطرنشان ساختند که «بیشتر کسانی که در تخریب شورای نگهبان با دشمن هم‏زبانی می‏کنند ملتفت نیستند؛ من کسی را به خیانت متهم نمی‏کنم. این فقط تخریب شورای نگهبان نیست، تخریب انتخابات و مجلس و ۴ سال قانون‏گذاری است. این‏را من باید بگویم و افکار عمومی باید بدانند.

اینجانب در این روزهای اوج تبلیغات انتخاباتی که در حقیقت روزهای فینال مسابقات و رقابت های انتخاباتی قرار داریم به همه نامزدها و اطرافیانشان توصیه می کنم که اخلاق انتخاباتی را رعایت کنند و ا زتخریب و اتهام و رفتارهای اخلاقی و احیانا غیر قانونی پرهیز کنند.

اگرچه ممکن است شما نتوانید آنگونه که دلتان می خواهد تبلیغات کنید ولی بگذارید با مقداری کمتر مردم در آرامش خوبی به سر برند و هیجان همراه با آرامش را تجربه کنند و شما هم در این حسنه سهیم باشید.

از شما مردم نیز می خواهم که با بررسی دقیق و بدون در نظر گرفتن تعلقات قبیله ای و قومی و حتی سیاسی به دنبال انتخاب اصلح باشید به دنبال انتخاب شخصی باشید که از حیثیت شما و از حیثیت انقلاب و نظام شما و ارزش های دینی و دنیایی شما دفاع کند نه اینکه  چشم و گوشش به دنبال بیگانگان باشد.

 



Share
* نام:
ایمیل:
* نظر:

پربازدیدترین ها
پربحث ترین ها
آخرین مطالب
صفحه اصلی | تماس با ما | آرشیو مطالب | جستجو | پيوندها | گالري تصاوير | نظرسنجي | معرفی استاد | آثار و تألیفات | طرح سؤال | ایمیل | نسخه موبایل | العربیه
طراحی و تولید: مؤسسه احرار اندیشه