خطبه اول: 94/4/19

توصیه به تقوی:

قال علي (ع)التقوي جماع التنزه والعفاف ./غرر جلد2 صفحه 30

امام علي (ع)فرمود :تقوي مجموعه "همه"پاکيزکيها وعفت وپاکدامني هاست .

موضوع: قاطعیت و عطوفت در سیره امام علی(ع)

قاطعیت و عطوفت دو بال رفتاری انسان

طبیعت ادمی در تعامل با جهان اطراف خودش نیازمند رفتارهای متفاوت و گوناگونی است که یکی زاانواع آن ، قاطیت و عطوفت است ، انسان گاهی با تندی ، گاهی با نرمی، گاهی با آرامش، گاهی با اخم و گاهی با بیخند، گاهی با سکوت و گاهی با سخن گفتن بادذیگران مواجه می شود، همه اینها طبیعت رفتاری انسان با جهان اطراف خودش هست که به اقتضای رخدادها و وقایعی که پیش می آید ، ا زخود بروز می دهد.

در این بحثی وجود ندارد ولی عمده مطلب این است که مرز این گونه رفتارها کجا است و هرکدام را باید در کجا از خود بروز داد؟

مرزبندی قاطعیت و عطوفت در قرآن کریم.

محمد رسول الله والذين معه اشدا على الكفار رحما بينهم..... سوره فتح 29.

 محمد (ص) فرستاده خداست; و كسانى كه با او هستند در برابر كفار سرسخت و شديد، و در ميان خود مهربانند.....

قاطعیت از نگاه اسلام و سیره امام علی(ع)

در سیره امام علی (ع) که از قرآن و سیره پیامبر اسلام گرفته شده است هر دو عنوان ، هم قاطعیت و هم عطوفت وجود داشته است و در موردهای خودش نیز صورت می گرفت.

این قاطعیتی که از آن سخنن گفته می شود همیشه از باب عقوبت و جریمه نیست بلکه در بسیاری از موارد به خاطر اصلاح جامعه و همانند جراحی یک عضو فاسد است که برای صحت و سلا‌مت تمام اعضای بدن، ضروری و لا‌زم است.

خاستگاه قاطعیت
قاطعیت و سخت‌گیری در قانون اسلا‌م که در سیره پیامبر(ص) و اولیای بزرگ و معصومین(ع) متجلی گردیده است. نسبت به چه گروه‌های و چه افرادی است؟ در پاسخ به این پرسش - با توجه به آیات و روایات و سیره عملی معصومان(ع) می‌توان گفت که صلا‌بت و قاطعیت در اسلا‌م و سیره پیامبر(ص) و معصومین(ع)  نسبت به چند گروه بوده  که عبارت است از:
1- قاطعیت در اجرای عدالت.
2- قاطعیت و شدت عمل برای تامین امنیت و ایجاد آرامش در جامعه.
3- قاطعیت در اجرای حدود و احکام و قوانین الهی و اسلا‌می.
4- قاطعیت در امور مربوط به بیت‌المال و حقوق مردم.
5- نظارت و قاطعیت بر کارگزاران حکومت.

قاطعیت شرط اجرای عدالت
یکی از شرایط مهم در اجرای عدالت، قاطعیت است. امام علی(ع) می‌فرماید:
لا‌یقیم امرالله سبحانه الا‌ من لا‌یصانع و لا‌یضارع و لا‌ یتبع المطامع.
فرمان خدا را بر پا ندارد جز کسی که - در حق - مدارا نکند و خود را خوار نسازد و پی طمع‌ها نتازد.

روی این اصل امام علی(ع) جهت تحقق عدالت در جامعه اسلا‌می، برخوردهای قاطع با بسیاری از افراد و گروه‌ها داشته است در زیر نمونه‌های را بیان می‌کنیم:
امیر مومنان(ع) در آغازین روزهای خلا‌فت طی یک سخنرانی اعلا‌م داشت:
و الله لووجدته قد تزوج به النسأ و ملک به الا‌مأ لرددته فان فی العدل سعهِ و من ضاق علیه العدل فالعدل علیه أضیق.
به خدا سوگند!، اگر ببینم - بیت المال مسلمین - به مهر زنان یا بهای کنیزکان رفته باشد، آن را باز می‌گردانم. همانا در عدالت گشایش است. و آن که عدالت را بر نتابد، ستم را سخت‌تر یابد.
عبدالله بن زمعه یکی از شیعیان امام علی(ع) بود، روزی در ایام خلا‌فت نزد آن حضرت آمد و مالی از بیت‌المال خواست. امام فرمود:
ان هذا المال لیس لی ولا‌لک و انما هوفی للمسلمین..
این مال نه از آن من است و نا از آن تو، بلکه فیی است، و از آن همه مسلمانان. اگر تو در جنگ با آنان یار باشی چون ایشان از مال برخوردار باشی، و اگر نه آنچه به دست آورند، نباید دیگران بخورند.

قاطعیت در اجرای احکام و قوانین الهی
از جمله اموری که باید در آن قاطعیت و شدت عمل نشان داد، اجرای احکام و قوانین الهی است تسامح و تساهل در اجرای قوانین الهی امری ناپسند و مذموم است. روایات و سیره معصومان(ع) نیز بر قاطعیت در اجرای احکام الهی تاکید دارد.
اجرای حد بر نجاشی شاعر
قیس بن عمرو، معروف به نجاشی، از اصحاب امام علی(ع) و از شاعران عصر خویش بود

نجاشی شاعر در یکی از روزهای ماه مبارک رمضان، به منزل ابو سماک اسدی رفت و به وسوسه او و به اتفاق هم شراب نوشیدند و از حال طبیعی خارج و از سرو صدای آنها، همسایه‌ها از جریان مطلع شدند ماموران حکومت علوی نجاشی را دستگیر کردند و ابو سماک از صحنه گریخت. علی(ع) 80 تازیانه به جهت شرب خمر و 20 تازیانه به جهت شکستن حرمت ماه رمضان بر نجاشی زد.

گروهی از یمننیان از جمله طارق بن عبدالله نهدی که از قبیله نجاشی بودند و علی(ع) را در نبرد صفین نیز همراهی می‌کردند ناراحت شدند.
طارق نهدی که از این جریان سخت برآشفته بود نزد علی(ع) آمد و گفت: ای امیرمومنان! ما هرگز ندیده ایم که در نزد والیان حق و عدل، اهل معصیت و تفرقه با اهل اطاعت و مردان با فضیلت و تفرقه گریز، - در صورتی که جرمی ‌مرتکب شوند - یکسان باشند. تا اینکه امروز تو را دیدیم که با برادر مان نجاشی چنین کرده‌اید- ! تصور ما این بود که نجاشی با آن همه فضیلت و دفاع از تو، مشمول رافت و مهر تو قرار می‌گیرد - شما با برادر ما نجاشی، کاری کردی که دل‌های ما را به درد آوردی، و ما را از هم پراکنده ساختی، و ما را به راهی کشاندی که اگر آن راه را بگیریم ما را به دوزخ خواهد کشانید و معذب خواهیم شد.
علی(ع) فرمود: انها لکبیره الا‌ علی الخاشعین آری! ای برادر نهدی، حدود الهی بر همگان سنگین است، فقط خا شعان می‌توانند آن را تحمل کنند. ای برادر نهدی! او هم فردی از مسلمانان است که مرتکب فعل حرام شد، و کفاره اش همان بود که درباره وی انجام گرفت.

وقتی عده ای از قاطعیت و شدت عمل حضرت علی(ع) درباره بیت المال مسلمین به پیامبر شکایت کردند، حضرت فرمود:

اِرْفَعُوا اَلْسِنتَکم عَنْ عَلّیٍ فَاِنّهُ خَشِنٌ فِی ذَاتِ اللّه عزّوجلّ غَیرُ مُدَاهِنٍ فِی دِینِهِ.

از بدگویی علی دست بردارید که او در اجرای دستور خدا، بی پروا و سخت گیر است و نسبت به دین خدا اهل سازش و مداهنه نیست.

عطوفت ویژه امام علی(ع) نسبت به ضعیفان جامعه.

عطوفت و مهربانی نیز یکی ا زویژگیهای مهم امیر المومنین(ع) است که در سیره او تجلی فراوانی دارد اما این تجلی عطوفت همه جا نبوده بلکه در جای مناسب و بویژه در باره ضعیفان جامعه بیشتر رخ وی داده، چرا که اغنیاء و اقویاء که از قدرت و توانی برخوردارند نیازی به عطوفت کسی ندارند بلکه خود کار خود را پیش می برند اما آنهایی که نیازمند عطوفت هستند ناتوانان در جامعه هستد.

عفو برده ی خطاکار

امام علی(ع) روزی یکی از بردگان را صدا زد، و او جواب نداد، چند بار نام او را بلند خواند و او شنید و پاسخ نداد.
حضرت امیرالمؤمنین علی (ع) خود به نزد او آمد و فرمود: مگر صدای مرا نشنیدی؟ گفت: چرا شنیدم، چون از عقوبت شما ایمن بودم ، خواستم شما را به خشم آورم.
امام علی (ع) فرمود: من هم به خشم می آورم آن شیطانی را که تو را این چنین اغفال کرد. سپس او را در راه خدا آزاد کرد .

عطوفت امام نسبت به اسیر

امیرالمؤمنین علی علیه‏السلام پس از آن که به دست ابن ملجم ضرب خورد، از شدت زخم بی حال شده بود.
وقتی که به حال آمد، امام حسن در ظرفی، شیر به حضرت داد. امام کمی از شیر خورد بقیه را به حسن داد و فرمود: این شیر را به اسیرتان (ابن‏ملجم) بدهید!
سپس فرمود: فرزندم! به آن حقی که در گردن تو دارم، بهترین خوردنیها و نوشیدنی‏ها را به او بدهید و تا هنگام مرگم با ایشان مدارا کنید و از آنچه می‏خورید به او بخورانید و از آنچه می‏نوشید به ایشان بنوشانید تا نزد شما گرامی شود!   بحار: ج 42 ص289.

عطوفت امام علی(ع) با ایتام و بی سرپرستان جامعه

ابوالطفیل» مى‏گوید: على علیه السلام در دوران حکومت خویش افراد مستمند و بى‏نوا را مورد عنایت قرار مى‏داد، روزى او را مشاهده کردم که بچه‏هاى یتیم و بى‏سرپرست را به دور خود فراخوانده، ناگاه تمام یتیمان را جمع کرده، و سفره مناسبى بازکرد، و عسل و سایر نیازمندى‏ها را دور هم چید، و لقمه‏هاى لذیذ و عسلى بر دهان آنان گذاشت، و این منظره آن چنان مؤثر و جالب بود که بعض اصحابش گفتند: لوددت انى کنت یتیما. کاش من هم یتیم بوده، و این چنین مورد الطاف على قرار مى‏گرفتم.

نوازش و محبت به ایتام:

امام على عليه السلام : ما مِن مُؤمِنٍ و َلا مُؤمِنَةٍ يَضَعُ يَدَهُ عَلى رَسِ يَتيمٍ تَرَحُّما لَهُ إِلاّ كَتَبَ اللّه  لَهُ بِكُلِّ شَعرَةٍ مَرَّت يَدُهُ عَلَيها حَسَنَةً؛
 هيچ مرد و زن مؤمنى نيست كه دست محبت بر سر يتيمى بگذارد، مگر اين كه خداوند به اندازه هر تار مويى كه بر آن دست كشيده است ثوابى برايش بنويسد. وسایل الشیعه ج21 ، ص375 - بحارالأنوارج72، ص4، ح9.

رسول اكرم صلى الله عليه و آله :كُنْ لِلْيَتِيمِ كَالْأَبِ الرَّحِيمِ وَ اعْلَمْ أَنَّكَ تَزْرَعُ كَذَلِكَ تَحْصُد
براى يتيم چون پدر مهربان باش، و بدان كه هر چه كِشت كنى همان مى دروى.بحارالأنوار ج74، ص171.

نرم دلی و برآورده شدن حوائج:

رسول اكرم صلى الله عليه و آله :أَ تُحِبُّ أَن يَلينَ قَلبُكَ وَتُدرِكَ حاجَتَكَ؟ اِرحَمِ اليَتيمَ و َامسَح رَاسَهُ وَ أَطعِمهُ مِن طَعامِكَ يَلِن قَلبُكَ و َتُدرِك حاجَتَكَ؛.
آيا دوست دارى نرمدل شوى و به خواسته ات برسى؟ به يتيم مهربانى كن و دست محبت بر سر او بكش و از غذايت به او بخوران، تا دلت نرم شود و به خواسته ات برسی. نهج الفصاحه ص160 ، ح 27.

ترس امام علی(ع) از بی توجهی به ایتام:

در تاریخ زندگى امیرالمؤمنین علیه السلام آمده است: روزى او زنى را مشاهده کرد که او مشک آبى را به دوش گرفته و با زحمت و مشقت آن را حمل مى‏کند.

حضرت از آن بانو درخواست کرد که ظرف سنگین آب را در اختیار وى قرار دهد... على علیه السلام مشک را برداشت و از احوال زن پرسش نمود، معلوم شد شوهر وى از سربازان شهید اسلام در رکاب آن حضرت بوده است

مولاى متقیان زنبیلى پر از خرما و روغن و آرد و گوشت... را به دوش گرفته، و به خانه مزبور حمل کرد، در طول راه برخى از مؤمنین درخواست کمک کردند، ولى حضرت مى‏فرمود: روز رستاخیز بار مرا چه کسى حمل مى‏کند؟!

على علیه السلام پس از در زدن و اجازه گرفتن به طور ناشناخته وارد خانه شد، و پیشنهاد فرمود: زن اجازه دهد یا او بچه‏ها را به بازى گرفته و مشغول کند، و یا به خمیر کردن و نان پختن بپردازد، زن گفت: شما بچه‏ها را مشغول کنید، من به کار خمیر کردن و پختن نان مى‏پردازم، خدا از تو راضى شود، و بین من و على بن ابى طالب» حاکم گردد! !

حضرت على به فورى مقدارى گوشت را پخت و با خرما و غیره بر دهان بچه‏ها گذاشت، و هر بار لقمه‏اى را که به آنان مى‏خورانید مى‏فرمود: اى فرزندانم! على را حلال کنید!!!

چون خمیر آماده پختن گردید زن عرض کرد: اى بنده خدا تنور را روشن کن، على علیه السلام تنور را روشن نموده، و صورت مبارک خویش را بر روى شعله‏هاى آتش مى‏گرفت و مى‏گفت: بچش اى على! این جزاى کسى است که از یتیمان غفلت کند! ! در این هنگام زن همسایه وارد شد، و دید «على بن ابى‏طالب» با بچه‏هاى شهید بازى مى‏کند، و آنان را مى‏خنداند، و لقمه‏هاى لذیذ بر دهانشان مى‏گذارد، با دیدن وى او را شناخت، و خطاب به زن شهید، داد زد: واى بر تو این امیرالمؤمنین است که در خانه تو کار مى‏کند، و بچه‏هایت را مى‏خنداند.. .؟

زن شهید از گفتار و کردار خود احساس شرم کرد، و با عذر خواهى عرض نمود: یا امیرالمؤمنین ! من از شما شرم دارم، و نشناخته حرف‏هایى زده و تو را به کار گماردم.

على علیه السلام فرمودند: من از شما شرم مى‏کنم که تا به حال از اوضاع شما بى‏اطلاع مانده‏ام!! این بگفت و خانه آنان را  ترک کرد.  بحار الانوار: 41 ص52.

خطبه دوم: 94/4/19

توصیه مجدد به تقوی

مناسبتها:

1 – روز 19 دی برابر با 23 رمضان المبارک و روز جمعه ، روز جهانی قدس.

هر ساله در روز قدس مردم كشورمان به حمايت از انتفاضه مردم فلسطين دست به راهپيمايي مي زنند و در سراسر كشور به صورت يكپارچه حمايت خود را با اتحاد كامل به نمايش مي گذارند و اين امر پس از پيروز انقلاب اسلامي ايران به امر و اراده امام راحل ( ره ) تاسيس شد و تا امروز ادامه دارد و در آينده نيز ادامه خواهد داشت و يكي از محوري ترين استراتژي هاي نظام جمهوري اسلامي ايران نيز همين حمايت از مردم فلسطين براي به دست آوردن حق مسلم خود است.

اگرچه روز قدس تاسیس آن برای حمایت زا مردم فلسطین بوده ولی با گذشت زمان به روز حمایت از ملت اسلام و همه مظلومان عالم تبدیل شده است و امروز روز قدس روز امت اسلام و روز اتحاد امت اسلامی است.

سالجاری نیز روز قدس در حقیقت عللوه بر حمایت مردم مظلوم فلسطین به روز حکایت از مردم مظلوم و بی دفاع یمن در مقابل جرم جنایتهای بی نظیر آل سعود منافق و جنایتکار نیز تبدیل شده است.

مردمی که در حال روزه داری مقاومت می کنند و به هنگام افطارشان و سحرشان در خون خود می غلطند و به شهادت می رسند.

این هفته ا زفردا تا پایان ماه رمضان به هفته همبستگی با مردم یمن با عنوان یمن تنها نمی ماند، اعلان شده و کمک های غیر نقدی مردم جمع آوری می شود.

بی تفاوتی نسبت به امور مسلمانان جهان بسیار ناپسند است

عن السكوني ، عن أبي عبد الله ( عليه السلام ) قال : قال رسول الله ( صلى الله عليه وآله ) : من أصبح لا يهتم بأمور المسلمين فليس بمسلم . الكافي  ج 2  ص 163.

امام صادق(ع)  از پیامبر اسلام(ع)  روایت می کند که فرمود: هر کس که شب خود را به صبح برساند ولی اهتمام و توجهی به امور مسلمانان نداشته باشد ، او مسلمان نیست.

امروز مردم یمن، فلسطین، سوریه، عراق، لبنان و غیره فریاد یا للمسلمین سر می دهند و منتظر پاسخ مسلمانان هستند.

عن السكوني عن جعفر عن أبيه عن آبائه ( عليهم السلام ) قال : قال رسول الله ( صلى الله عليه وآله ) : من سمع رجلا ينادي يا للمسلمين فلم يجبه فليس بمسلم . تهذيب الأحكام ، ج 6 ، ص 175.

امام صادق از پدرش و او از پدرانش روایت می کند که پیامبر اسلام (ع) فرمود: هر کسی که صدای (یا للمسلمین) را از مظلومان در هرکجای کره زمین بشنود و پاسخ آنرا ندهد ، او مسلمان نیست.

امروز بسیاری از کشورهای منطقه در برابر ظلم و جنایت ظالمان اعم از رژیم صهیونیستی اسراییل و آل سعود که به نوعی صهیونیست در لباس اسلام است، سکوت کرده اند و نفس نمی کشند ، و ما نیز اگر سکوت کنیم با آنان هم دست خواهیم بود.

ای مردم ! امروز شک نکنید که سکوت در برابر جنایات ال سعود و اسراییل به معنای مشارکت در ظلم آنان است.

عن أبي عبد الله ( عليه السلام ) قال : العامل بالظلم والمعين له والراضي به شركاء ثلاثتهم . الكافي  ج 2  ص 333 .

امام صادق (ع) فرمود: کسی ظلم می کند و کسی که یاور و کمک یار ظالم است و کسی که به ظلم او رضایت  می دهد، همگی و هر سه نفر در یک عمل یعنی ظلم شریکند.

امروز اسراییل و آل سعود ظالم هستند و آمریکا معین و یاور آنها است ، و کشورهای منطقه راضی به ظلم آنان.

مراقب باشیم ما به ظلم آنان راضی نشویم.

2 – مذاکرات هسته ای و حرکت های تلونی و بوقلمون صفتی غربی ها.

از فرزندانمان که در مذاکرات محکم م یایستند و در برابر زیاده خواهی های غربیها و بویژه آمریکایی ها  غیرتمندانه مقاومت می کنند ، تشکر می کنیم.

همانطوری که همیشه از آنها عهد شکنی را مشاهده کرده ایم حالا هم دوباره در روز گذشته خبرهایی نقل شده که پس زا این هم نشست و زحمت تیم مذارکه کننده و این همه رفت و آمد وزرای مذاکره کننده و تلاشهای دیپلماسی ، یکباره آمریکاییها و غربیها نظرات از قبل تعیین شده را تغییر داده اند ، و در مساله تحریمها و برخی مسایل دیگر به صورت یکباره تغییر موضع داده اند که این چهره دوباره عهد شکنانه آنها است.

البته ملت ما این گونه رفتارها را بسیار دیده است و این را هم بگویم به فرزندان تیم مذاکره کننده که شما د ره رصورتی که به ایران بازگردید چه با دست پر و حصول توافق عزت مندانه ، و چه با دست خالی و بدون توافق اما با حفظ عزت این ملت برای مردم ما عزیز هستید و مورد احترام، چرا که در هر حال شما دنبال حفظ عزت مردم بوده اید و همین خواست مردم بوده و هست، لذا بدون هیچ گونه تردیدی در مقابل آنها بایستید و از هیچ امری و حقی از ملت کوتاه نیایید.

3 – روز 21 تیر ماه سالروز حمله به مسجد گوهر شاد و و سرکوب خونین قیام مردم در اعتراض به کشف حجاب و کشتار مردم به دست رضاخان در سال 1314 هجری شمسی.

و روز حجاب و عفاف.

حجاب یکی از واجبات دینی و از ضروریات دین اسلام است که انکار او موجب خروج از اسلام و ورود به کفر خواهد شد ، اما علاوه بر این جایگاه فقهی و کلامی که دارد ، از جایگاه فرهنگی و اجتماعی نیز بسیار حائز اهمیت است و در مقابل بی حجابی و بد حجابی که به خودی خود مقدمهن بی حجابی است از جایگاه پرخطری در حعت اجتماعی و فرهنگی برخوردار است که هیچ کدام را نمی شود سبک شمرد و کوچک به حساب آورد.

حجاب اسلامي مصونيت است نه محدوديت و حجاب براي زن به مثابه ي قلعه اي مي ماند که مردم براي حفظ جان خويش از ظلم و حملات وحشيان به دور خانه هاي خويش مي سازند. پس قلعه وسيله نجات است و شما را در مسير پر خار و خس زندگي از تيغهاي شهوتراني و حرام محفوظ مي دارد.

عن علی عليه‏السلام : صِيانَهُ المَرأةِ أنعَمُ لِحالِها وَأدوَمُ لِجَمالها .
امام على عليه‏السلام :صيانت زن او را شادابتر و زيبايى‏اش را پايدارتر مى‏كند . غرر الحكم : 5820 منتخب

اما بی حجابی نوعی تهاجم فرهنگی است که آغاز این حرکت ضد فرهنگی به زمان رضاخان و آن حرکت شوم و زشت و مخالف فطرت انسان که بنا گذاری کرد به عنوان کشف حجاب باز می گردد.

این مرد خائن و بیگانه پرست بود که بنای این حرکت خودنمایی زنان را د رجامعه بوجود آورد و در ادامه نیز بسیاری از افراد و گروه ها همین حرکت را ناخود آگاه و بعضا آگاهانه دنبال کردند، پس ترویج فرهنگ بدحجابی و یا بی حجابی در حقیقت ترویج فرهنگ وارداتی رضاخانی است و هرکسی این را بپسندد پیرو رضاخان است.

4– روز 23 تیر ماه سالروز حماسه همبستگى ملت در دفاع از اركان مقدس نظام و رهبرى (ولايت فقيه) و پايان دادن به آشوب اخلال‏گران 18 تیر ماه در سال (1378 ه.ش).

5 – روز 25 تیرماه روز بهزیستی و تامین اجتماعی.

6– کمک به مصلی نماز جمعه.

پيامبر صلي الله عليه و آله : مَن بَنى مَسجِدا و لَو كَمَفحَصِ قَطاةٍ بَنَى اللّه ُ لَهُ بَيتا فِي الجَنَّةِ.

پيامبر صلي الله عليه و آله :هر كه مسجدى ، هر چند به اندازه لانه يك پرنده ، بنا كند ، خداوند براى او در بهشت خانه اى بسازد .

عنه صلى‏ الله‏ علیه‏ و‏ آله ـ فی بَیانِ ما رَأى فی لَیلَةِ المِعراجِ مِمّا کُتِبَ عَلى بَعضِ أبوابِ الجَنَّةِ  : مَن أحَبَّ أن یَکونَ قَبرُهُ واسِعا فَسیحا فَلیَبنِ المَساجِدَ .

پیامبر خدا صلى‏ الله‏ علیه‏ و‏ آله ـ در بیان آنچه در شب معراج ، بر برخى از درهاى بهشت ، نوشته دید : هر کس دوست دارد که قبرش وسیع و فراخ باشد ، مسجدها را بسازد . بحار الأنوار: ج ۸ ص ۱۴۴ ح ۶۷ .