2024 April 30 - سه شنبه 11 ارديبهشت 1403
سبک زندگی اسلامی (سبک اقتصادی زندگی) جایگاه ثروت در اسلام (1)
کد خبر: ١٧١٦ تاریخ انتشار: ١٥ خرداد ١٣٩٤ - ٢٣:٠٨ تعداد بازدید: 2293
صفحه نخست » خطبه سال 94 » خطبه های نماز جمعه
سبک زندگی اسلامی (سبک اقتصادی زندگی) جایگاه ثروت در اسلام (1)

خطبه اول: 94/3/15

توصیه به تقوی:

عن علی(ع) فی کتابه الی محمد بن ابی بکر و اهل مصر:

فعلیک بتقوی الله فی مقامک و مقعدک و سرک و علانیتک......و انی اوصیکم  بتقوی الله فیما انتم عنه مسئولون و عما انتم الیه صائرون.... تحف العقول: 176.

امام علی(ع) به محمد بن ابی بکر و اهل مصر در نامه ای نوشت:

بر تو باد که در جای نشستن و برخاستن و در آشکار و نهان همه جا تقوی پیشه کنی.

فرمود: من به شما سفارش تقوی می کنم در آنچه که مورد سوال و پرسش قرار می گیرید و در آن مسیری که حرکت می کنید و مسولیت خود را به انجام می رسانید.

 

موضوع: سبک زندگی اسلامی (سبک اقتصادی زندگی) جایگاه ثروت در اسلام (1)

از نظر اسلام مال وثروت به خودی خود نه خوب است و نه بد؛ بلکه یک حقیقت دو پهلویی است که اگر  نردبان صعود انسان به سوی کمال و رشد به حساب آید، خوب است و اگرموجب دل بستگی آدمی به دنیا گردد ومانع  راه پیشرفت معنوی و تقرب الهی شود، به طور قطع و یقین ناپسند و نامطلوب خواهد بود؛ پس جایگاه ثروت در سبک زندگی اقتصادی انسان بستگی به نوع برخورد انسان با آن دارد و اینکه هدف از ثروت اندوزی چه باشد

 

تعبیر قرآن از ثروت (خیر، طیبات)
نمى توان گفت اسلام در برابر مال و ثروت موضع منفى دارد و با آن صد در صد مخالف است.قرآن مجید در آیة 180سورة بقره از »مال» به » خیر» تعبیرکرده است.

كُتِبَ عَلَيْكُمْ إِذَا حَضَرَ أَحَدَكُمُ الْمَوْتُ إِن تَرَكَ خَيْرًا الْوَصِيَّةُ لِلْوَ لِدَيْنِ وَ الْأَقْرَبِينَ بِالْمَعْرُوفِ حَقًّا عَلَى الْمُتَّقِينَ. البقرة:180/2.

قرآن کریم در جای دیگر، نعمت های دنیا و ثروت های دنیای را طیبات می نامد و می فرماید: احل لکم الطیبات (مایده: 10) برای شما هرچه پاکیزه است حلال شده.

در جای دیگر محروم نمون انسانها از ثروت و نعمتهای دنیایی را مذمت کرده و می فرماید: قُل مَن حَرّمَ زِینَةَ اللّهِ الَّتی اَخرَجَ لِعبادِهِ وَ الطَّیِّباتِ مِنَ الرِّزقِ (اعراف: 32) .

بگو ای پیغمبر چه کسی زینت های خدا را که برای بندگان آفریده حرام کرده و از صرف رزق حلال و پاکیزه منع کرده؟

 

ملاک خوبی و بدی ثروت مندی نیست بلکه نوع نگاه به ثروت است

همانطوری که در قبل گفته شد اینکه خود ثروت بذاته نه خوب است و نه بد بلکه آنچه که خوبی و بدی را در ثروت ایجاد می کند نوع نگاه به ثروت و دنیا است.

اینکه آیا به دنیا به عنوان وسیله نگاه کنیم و یا به عنوان یه هدف؟ به عنوان نهایت مقصود بنگریم یا مقصد میانی؟ دلبسته به آن بشویم یا همچون پل محل گذر باشد؟ به دنبال تکاثر در دنیا باشیم یا به قدر کفاف؟ ثروت عامل زیاده خواهی و فخر فروشی باشد یا عامل خدمت؟ عامل ذخیره سازی باشد یعنی ثروت اندوزی بشود یا وسیله ای برای تولید؟ بهره مندی از ثروت به خاطر بهره شخصی خود مالک فقط باشد یا برای استفاده همگان باشد؟ از اینها ملاک خوبی و بدی ثروت در خواهد امد نه خود ثروت!

 

ثروت هدفمند صحیح دنیا طلبی نیست بلکه اخرت گرایی است

در اسلام ثروت باید وسیله اى باشد برای استفادة همگان، پر کردن خلاء هاى اقتصادی؛ مرهم نهادن بر زخم هاى جانکاه محرومان و براى رسیدگى به نیاز ها و مشکلات مستضعفان. علاقه به چنین ثروتى با چنین هدفی، علاقه به دنیا نیست، بلکه علاقه به آخرت است.

یکى از یاران امام صادق(ع) به آن حضرت گفت : چکار کنم من دنیا را دوست دارم و به آن علاقه مندم! مى ترسم دنیا پرست باشم.

امام (ع) فرمود: » با ثروت دنیا چه می خواهى انجام دهی؟» گفت: هزینة خود و خانواده ام را تهیه کنم و به خویشاوندان کمک کنم. در راه خدا انفاق کنم و حج و عمره به جا آورم.

امام(ع) فرمود: لیس هذا طلب الدنیا هذا طلب الآخرهْْ؛ این دنیا طلبى نیست ، بلکه طلب آخرت است. وسائل الشیعه، ج 12، ص 19.

 

ثروتمندی برخی از انبیاء

یهودیان و مسیحیان  حضرت سلیمان(علیه السلام) را پیامبر نمی دانند، ولی از دیدگاه  ما مسلمانان، آن حضرت یکی از پیغمبران بزرگ الهی است. اگر داشتن ثروت و بهره مندی از نعمت های خدادادی به طور مطلق مذموم می بود، قرآن کریم از حضرت سلیمان(علیه السلام) که نعمت های فراوانی در اختیارش بود این مقدار ستایش به عمل نمی آورد از جمله نعمت هایی که خداوند به حضرت سلیمان(علیه السلام)عطا فرمود این بود که باد، جن، وحوش و شیاطین را مسخّر او گردانید. آن حضرت کاخ هایی از جنس بلور، که شاید امروز هم در جهان نمونه اش وجود نداشته باشد، داشت به طوری که وقتی بلقیس وارد کاخ او شد به گمان این که باید از نهر آب عبور کند لباس هایش را جمع کرد. حضرت سلیمان(علیه السلام) به او گفت: اِنَّهُ صَرحٌ مُمَرَّدٌ مِن قَواریرَ (نمل: 44) این قصری است از آبگینه صاف. حضرت سلیمان(علیه السلام) یک چنین کاخی داشت.

 

در سیره و حالات پیغمبر اسلام و امامان معصوم(ع) ، حتی زاهدترین آنان، آمده است که آن بزرگواران سالی صدها برده آزاد می کردند و پرواضح است کسی که می خواهد صد تا برده آزاد کند مسلماً باید توانایی اقتصادی این کار را از لحاظ مادی داشته باشد.

 

آینده دنیا در انتظار فراوانی ثروت های مفید جامعه است

آنگونه که در روایات اسلامی بیان شده است همه عمر دنیا به فقر نخواهد گذشت بلکه اینده بشریت آینده با رفاه اقتصادی بیشتری است که در آن ثروت و مال فراوانی خواهد داشت.

قال رسول الله(ص): لا تقوم الساعه حتی یکثر فیکم المال، فیفیض حتی یهم رب المال من یقبل صدقته، و حتی یعرضه فیقول الذی یعرضه علیه: لا ارب لی. صحیح بخاری: 2/512 ح 1346.

پیامبر اسلام فرمود: قیامت برپا نمی شود مگر انکه پیش از آن مال و ثروت  در میان شما فراوان گردد چندان که صاحب مال نگران یافتن کسی می شود که صدقه اش را بپذیرد و به هر کس که مالش را عرضه کند ، می گوید: مرا نیازی نیست.

قال رسول الله(ص): تنعم امتی فی زمن المهدی(ع) نعمه لم بتنعموا مثلها قط، ترسل السماء علیهم مدرارا، و لا تزرع الارض شیئا من النبات الا اخرجته ، و المال کدوس؛ یقوم الرجل فیقول: یا مهدی! اعطنی، فیقول: خذ. المعجم الاوسط: 5/311 ح 5406.

خطبه دوم: 94/3/15

توصیه مجدد به تقوی:

مناسبتها:

1 روز 15 خرداد سالروز قیام پانزدهم خرداد 42 و روز زندانی شدن امام راحل در آن ایام از سوی رژیم پهلوی .

روز 15 خرداد یکی از  روزهای بسیار مهم در تاریخ انقلاب و این ملت بوده و هست و هرگز از یاد مردم نخواهد رفت.

امام راحل در چند بیان در باره این روز فرموده است:

ملت شريف ما، بلكه ملتهاى مظلوم، از هرچه غفلت كنند، از اين دو روز الهى نبايد غفلت كنند.

 بايد 15 خرداد و 19 دى جاويد و زنده نگه داشته شود تا جلادى شاه از خاطره‏ها نرود و نسلهاى آتيه، جرايم شاهان سفاك را بدانند.

15 خرداد و سالروز 15 خرداد ثابت كرد كه اين مردم در صحنه هستند و براى اسلام هم در صحنه هستند.

ملتى كه 15 خرداد، روز خون و 17 شهريور، روز نويد پيروزى خون و جمعه سياه، روزى كه رژيم را با افتخار و پيروزى پشت سر گذاشته است، از اين محاصرات اقتصادى و نظامى باك ندارد. آنان باك دارند كه اقتصاد را زيربنا و شكم را قبله‏گاه و دنيا را مقصد و مقصود مى‏دانند

2 روز 16 خرداد سالروز تشییع بدن مطهر امام راحل در بدرقه ای بی نظیر از سوی ملت وفادار.

و انتخاب حضرت آیه الله خامنه ای به رهبری نظام جمهوری اسلامی ایران.

تنها بدرقه ای که از استقبال بیشتر و پرشور تر برگزار شد و پای بندی به حرکت استقبال مردم را پس از ده سال تایید کرد و به اثبات رسانید، بدرقه ملت ایران با امام راحل بود که دو برابر استقبال حضورمردم را شاهد بودیم.

آن هم بدرقه ای به عشق و شور غم و سوز گداز که کسی خود را نمی دید بلکه همه وجو.د خود را در حال تشییع شدن می دید، گویا در آن تابوت همه ملت را تشییع می کردند و گویا برای همه ملت سوگواری می شد.

اما در عین حال همین ملت عشق به آینده دارد چرا که همانروز فردی اطز سوی خبرگان به رهبری نظام و انقلاب معرفی شد که اگر چه شاگرد امام بود و فرزند امام به شمار می آمد اما با اراده خداوند توان و قدرتی یافت ه به اعتراف دوست و دشمن در رهبری انقلاب چیزی ا زامام کم نداشت و کم نیاورد.

بحرانهای دوران مقام معظم رهبری کمتر و. سبک تر از بحرانهای دوران امام راحل نبود اگر بیشتر نباشد ولی به حول و وقه الهی توانست همه آنها را پشت سر بگذارد و این کشتی انقلاب را در تلاطم دریای دنیا در میان دزدان دریایی دنیا به مقصد برساند و در مسیر هدایت نماید.

و این در اثر همان انفاس قدسی امام و رح پاکیزه مقام معظم رهبری بود که هم امام د رحق وی دعا کرد و هم خود ایشان مورد عنایت و توجه امام عصر (ع) بوده و هست.

و این عنایتی است که خداوند به ولایت فقیه در دوران غیبت دارد، چرا که همه چیز به ولایت فقبیه در دوران عیبت بستگی دارد.

امام راحل در باره ولایت فقیه فرمود: اگر چنان‏چه فقيه در كار نباشد، ولايت فقيه در كار نباشد، طاغوت است. اگر رئيس جمهور با نصب فقيه نباشد، غير مشروع است. وقتى غير مشروع شد، طاغوت است؛ اطاعت او اطاعت طاغوت است. طاغوت وقتى از بين مى‏رود كه به امر خداى تبارك و تعالى يك كسى نصب بشود.(1) ولايت فقيه يك چيزى است كه خداى تبارك و تعالى درست كرده است؛ همان ولايت رسول الله(ص) هست.

امام راحل در باره مقام معظم رهبری قبل از رهبری ایشان فرمودند:

من آقاى خامنه‏اى را بزرگ كردم.

(كسى) كه آواى دعوت او به صلاح و سداد در گوش مسلمين جهان طنين‏انداز است.

 سربازى فداكار در جبهه جنگ و معلمى آموزنده در محراب و خطيبى توانا در جمعه و جماعات و راهنمايى دلسوز در صحنه انقلاب، متعهد و مبارز در خط مستقيم اسلام و عالم به دين سياست.

 شما اگر گمان بكنيد كه در تمام دنيا، (در بين) رئيس‏جمهورها و سلاطين و امثال اين‏ها، (مى‏توانيد) يك نفر را مثل آقاى خامنه‏اى پيدا بكنيد كه متعهد به اسلام باشد و خدمتگزار و بناى قلبى‏اش بر اين باشد كه به اين ملت خدمت كند، پيدا نمى‏كنيد. من ايشان را سال‏هاى طولانى مى‏شناسم و در آن زمانى كه اول نهضت بود، ايشان وارد بود و به اطراف براى رساندن پيام‏ها تشريف مى‏بردند و بعد از اين هم كه اين انقلاب به اوج خودش رسيد، ايشان همه‏جا حاضر واقعه بود تا آخر و حالا هم هست. (او) يك نعمتى (است كه) خدا به ما داده (است).

با این بیانات و ویژگی ها است که امروز می توانیم بهخ بی نظیر بودن ایشان زبان بگشاییم.

كدام ناظر منصفى تاكنون ادعا كرده كه در ميان حاكمان امروز، حاكمى را مى‏شناسد كه شجاع‏تر، با تدبيرتر، خلاق‏تر و هوشمندتر از رهبر ايران بر ملتى حكومت مى‏كند؟ آيا مى‏توان رهبرى به جامعيت علمى، دينى و فقهى ايشان در دنياى اسلام پيدا كرد؟ كدام سياست‏ورزى است كه توانايى او همسنگ و همسان مديريت ايشان در بحبوحه بحران‏ها و فشارها و تهديدهاست؟ و كدام اهل سياستى با درك صحيح از بحران‏هاى 26 ساله نظام اسلامى كه از اين حيث در ميان حدود 200 كشور دنيا بى‏نظير است، مى‏تواند ادعا كند رهبرى را مى‏شناسد كه او در عبور كشتى انقلاب از دل طوفان‏ها و امواج سهمگين، مدبرانه‏تر از او هدايت كشتى را مى‏توانسته بر عهده بگيرد و به ساحل مقصود رهنمون سازد؟ كدام ملتى مى‏تواند چونان ملت لايق ايران، رهبرى را به دنياى بشريت عرضه نمايد كه از حيث ساده‏زيستى و پرهيز از زخارف دنيوى، در دنياى امروز به انگشت اشاره در‏آيد؟

2- و چنين بود كه سكاندار هدايت انقلاب، در اولين سخنرانى خود در ميان مردمى كه دست بيعت به‏سوى ايشان دراز كرده بودند، فرمود: «ما با خدا پيمان بسته‏ايم راه امام خمينى را كه راه اسلام و قرآن و راه عزت مسلمين است، دنبال كنيم و از هيچ‏يك از آرمان‏هايى كه به‏وسيله امام‏ ترسيم شده، چشم‏پوشى نخواهيم كرد. آرمان‏هايى چون پيگيرى سياست نه شرقى و نه غربى، حمايت از مستضعفان و محرومان، وحدت و همبستگى دنياى اسلام، وفادارى‏ به اصل ولايت فقيه، استقلال و خودكفايى كشور، حركت به سمت استعدادهاى جوشان داخلى و ساختن جوانان و اصلى شمردن مسأله فلسطين.

3 روز 17 خرداد سالروز فاجعه جانسوز مدرسه فیضیه قم.

4 روز 18 خرداد برابر با 20 شعبان آغاز دهه بهداشت و نکوداشت مساجد.

5 روز 20 خرداد سالروز شهادت آیه الله سعیدی به دست رزیم منحوس پهلوی در سال 1349.



Share
* نام:
ایمیل:
* نظر:

پربازدیدترین ها
پربحث ترین ها
آخرین مطالب
صفحه اصلی | تماس با ما | آرشیو مطالب | جستجو | پيوندها | گالري تصاوير | نظرسنجي | معرفی استاد | آثار و تألیفات | طرح سؤال | ایمیل | نسخه موبایل | العربیه
طراحی و تولید: مؤسسه احرار اندیشه